Rừng Cúc Phương - Cuc Phuong National Park

Vườn Quốc gia Cúc Phương (hay rừng Cúc Phương) là một khu bảo tồn tự nhiên, khu rừng đặc dụng nằm trên địa phận ranh giới 3 khu vực Tây Bắc, châu thổ sông Hồng và Bắc Trung Bộ thuộc ba tỉnh: Ninh Bình, Hòa Bình, Thanh Hóa. Vườn quốc gia này có hệ động thực vật phong phú nhiều chủng loại mang đặc trưng rừng mưa nhiệt đới. Nhiều loài động thực vật có nguy cơ tuyệt diệt cao được phát hiện và bảo tồn khi tới đây. Đây cũng là vườn quốc gia trước tiên tại VN.

Được xây dựng ngày 07 tháng 07 năm 1962 theo Quyết định số 72-TTg của Thủ tướng Chính phủ, Vườn quốc gia Cúc Phương thuộc địa phận ba tỉnh Ninh Bình, Hoà Bình và Thanh Hoá với tổng diện tích là 22.408 ha. Với nhiều giá trị về phong cảnh tự nhiên, sự nhiều chủng loại về HST, các giá trị văn hoá, lịch sử nên từ lâu Cúc Phương đã trở thành điểm du lịch sinh thái nổi tiếng và lôi cuốn.

Với đặc trưng là rừng mưa nhiệt đới, xanh quanh năm, Cúc Phương có quần hệ động thực vật vô cùng phong phú và nhiều chủng loại, theo số liệu điều tra gần đây Cúc Phương có 2234 loài thực vật bậc cao và Rêu, trong đó có 433 loài cây làm thuốc, 229 loài cây ăn được, nhiều loài được ghi trong sách đỏ của VN.
Về động vật, Cúc Phương có 122 loài bò sát và lưỡng thê, 66 loài cá, gần 2000 loài sâu bọ, 135 loài thú (trong đó có loài voọc đen mông trắng là loài thú linh trưởng rất đẹp và quý hiếm được chọn làm biểu tượng của VQG Cúc Phương). Với 336 loài chim trú ngụ, không giống nhau có nhiều loài đặc hữu của VN và Đông Dương, vì vậy Cúc Phương từ lâu đã trở thành điểm lý tưởng đối với các nhà xem chim.

Thuộc địa hình Caxtơ nửa che phủ, Cúc Phương có nhiều hang động đẹp với những cái tên gợi cảm như: động Sơn cung, động Phò mã giáng…không giống nhau có một số hang động còn lưu giữ những dấu vết của người tiền sử, sống cáchngày nay từ 7.500 năm tới 12.000 năm, đó là hang Đắng (động người xưa), hang con Moong. Năm 2000 Cúc Phương đã phát hiện một hoá thạch của loài động vật có xương sống, theo kết luận lúc đầu của Viện cổ sinh vật học VN đây là hoá thạch của loài bò sát răng phiến, sống cách ngày nay chừng 200 tới 230 triệu năm.

Từ xa xưa, Cúc Phương là nơi trú ngụ và sinh sống của tập thể người Mường với những nét văn hoá lạ mắt và đặc trưng, đó là những nếp nhà sàn, ruộng bậc thang, những cối giã gạo nương, những khuông dệt thổ cẩm, lạ mắt hơn là những lễ hội, phong tục tập quán và nếp sống của tập thể nhưng du khách có thể cảm nhận được trong thời kì thăm phiên bản.